43. Oerbrood

In de jaren nul schoven we alle pita, croissantjes, ciabatta’s en bagels resoluut van tafel. Eigen brood eerst! Degelijke gezonde boterhammen wilden we. Eerst in de hippere horeca, waar we steeds vaker centimeters dikke plakken brood onder onze kaas met rucola en truffelmayonaise vonden, met een korst zo hard dat het arme horecabestekje erop vast liep.

Dat wilden we natuurlijk thuis ook. Alleen hadden alle oud-hollandsche bakkertjes op de hoek inmiddels het loodje gelegd. Gelukkig bood het supermarktschap een veel ruimere keus. Naast de ouwe knip en de kale kadetten verrezen broden uit onbekende, maar geruststellend klinkende broodstreken. Oberland, Salland en Giessendam (b)leken echte bakkersgebieden, die ons bevoorraadden met mooie donkere Oer-, Klooster- en Vloerbroden.

Gelukzalig zaagden wij rustieke hompen donkerbruin brood, het was alsof een Franse mère het zelf voor ons gebakken had. Hoe ontluisterend was dan ook de grote onthulling door de Keuringsdienst van Waarde: al die broden bleken geen vezel gezonder of ambachtelijker dan die ouwe knip, maar ze werden donker geverfd met gebrande mout:

Wat nu te doen nu met onze behoefte aan echt kwaliteitsbrood? Er waren, zoals altijd, twee routes. We moesten òf meer tijd òf meer geld besteden.

Omdat allerhande kookprogramma’s ons al wijs hadden gemaakt dat geen keuken compleet is zonder ruwstenen vijzel en mini-blowtorch, leek het in huis halen van een broodmachine helemaal niet zo gestoord. Wie er zelf nog geen gekocht had, kreeg er wel een in zijn Kerstpakket. Eén op de vijf gezinnen heeft ooit gedacht genoeg tijd te hebben om zelf brood te bakken. Een mooi idee, zo’n huis met heerlijke bakgeuren, maar inmiddels staat het apparaat mooi naast de ijsmachine ergens op een een te hoge plank of op Marktplaats.

Dan maar er een hoop geld uitgeven (wel vaker de populaire keuze in de jaren nul). In broodjuweliers als het Vlaamsch Broodhuys, de Bakkerswinkel of de Ambachtsbakkers worden dan ook geen broden verkocht, maar “rustpunten in een drukke samenleving“. Ze kosten zo’n vijf euro en gaan als eh… warme broodjes over de toonbank. Voor wie dat nog niet authentiek genoeg was, was er Bakkerij Hartog, het broodbedevaartsoord van Amsterdam, waar graansnobs van heinde en verre naartoe fietsten om op zaterdagochtend eindeloos in de rij te staan (wat dus zowel veel tijd als veel geld kostte). Uitzinnig enthousiasten bakten met meel van Hartog hun eigen brood.

Ondertussen hebben supermarktketens van hun mout-deconfiture hun paradepaardje gemaakt. We smeren ’s ochtends bammetjes van witbrood dat bruin is of bruinbrood dat wit is en dat bestaat uit chichorei, mout en een hoop gebakken lucht. Fopbrood en boerenbedrog voor drukke gezinnen die geen geld en geen tijd hebben voor het echte werk.

Ook gesignaleerd: powercooking, ontbijtrepen en shakes, Herman Brood

Lezersvraag: Welke route heb jij genomen? Zelf doen, duurkopen of lekker fopbroden?