15. Hyves

Het woord is byte geworden en de cyberwereld zal ons bevrijden van de beperkingen van onze identiteit, openbaarden ons de internetprofeten van de jaren negentig. In de virtuele wereld zullen we laten zien wie we werkelijk zijn. Vrouwen worden mannen, pubers worden vormeloze multiseksuele entiteiten en oude viezerikken zijn eigenlijk onschuldige meisjes; niemand hoeft te weten dat je een hond bent. In de jaren nul kantelen de paradigma’s. Hoewel de fantasiewerelden van Second Life en World of Warcraft 17 een flinke schare pelgrims aantrekken, vindt de rest van de mensheid elkaar op uit de hand gelopen digitale vriendenboekjes.

Friendster is er al in 2003, maar voor vrijwel de hele t50vdj0 redactie is Orkut de eerste kennismaking met het fenomeen Social Networking Site – damals in februari 2004. Het ontginnen voelt als het koloniseren van braakliggend terrein: in de eerste maanden worden we lid van honderden groepen rond zinnige onderwerpen als ‘Cubicle survivors’, ‘Perenijs’, ‘Oversleepers Anonymous’ en ‘Hot asian lesbians with lasers’ en zijn we trotse vrienden met Orkut-godfathers als Huy Zing. Zo verslavend wordt het voor ons nooit meer.

Maar het prettige gevoel om je vrienden digitaal te verzamelen bleef. Muziekliefhebbers doen het op Myspace, Partyanimals hebben het op Partyflock, carrièretijgers gebruiken LinkedIn maar de rest van Nederland wordt lid van de virtuele bijenkorf Hyves van internetondernemer Raymond Spanjar & Co. Een opmerkelijke prestatie voor een site die er niet uitziet en met plakband en elastiekjes aan elkaar hangt. Maar het is met Smiliez en iedereen en z’n oma zit erop. Hyves maakt daadwerkelijk leven overbodig: je laat er automatisch al je filmpjes en tweets op dumpen, je vindt er je klasgenoten of je gestolen fiets terug, checkt of er nog ergens een neppistool wordt aangeboden, of vindt er een uitlaatklep voor je ziekelijke aandrang.

De toekomst voor Hyves ziet er zonnig uit. Joop gelooft erin en doet voor een paar miljoen boter bij de vis. Want iedereen moet ook op zijn mobiel gaan krabbelen, en daarna wil Hyves Europa veroveren. Of misschien wel niet, want als je een beetje elitair of kosmopolitisch bent ben je al verhuisd naar Facebook, wegens internationaler en meer mogelijkheden. Maar welk sociaal netwerk je ook gebruikt, online vrienden sparen is en blijft het ding. Ontvrienden staat dan wel genoemd als een van de woorden van 2009, maar wie heeft er trek om zijn eindeloze vriendenlijst te wieden? Hoogstens worden we wat selectiever in het accepteren van vriendverzoeken en kunnen we echte relaties virtueel verbreken.

Terwijl de grenzen tussen vrienden en vage kennissen verdwijnen op de sociale netwerken (en waarom is er nog geen woord voor mensen met wie je op Hyves bevriend bent, maar die je nog nooit in het echt ontmoet hebt?), bestaan die nog even hard in de werkelijke wereld. Want al gunnen we ieder z’n hobby, een sadomasochistische vampirist hebben we liever niet als leraar van onze kinderen. Volwassenen moeten maar helemaal geen virtueel contact zoeken met kinderen, daar komen maar ongelukken van.

Nu de Hyves-protocollen ons hebben veranderd in virtuele modelburgers, verworden onze profielpagina’s tot onderdeel van onze persoonlijke PR-strategie. En we passen wel mooi op om zomaar naar een leuk concert te gaan, op het strand te liggen, uit eten te gaan of ons te vervelen. De internetgoeroes zaten er dus volkomen naast. De enige manier om nog je werkelijke zelf te zijn is door geheel te ontnetwerken.

Ook gesignaleerd: HabboHotel, cyberpesten, MSN

Jaren negentig equivalent: Netwerkborrels, visitekaartjes, nieuwsgroepen/usenet

Jaren tien equivalent (voorspelling): Privacy backlash

Lezersvraag: Hoeveel vrienden heeft u? of: Hebt u wel genoeg vrienden? of: Wie zijn uw echte vrienden?